آسمان دارابکلا
آسمان دارابکلا
آسمان دارابکلا
آسمان دارابکلاپرسمان 23: آیا خواندن جمله «و بالبراءة ممن قاتلک و نصب لک الحرب ...» در وقت قرائت زیارت عاشورا جایز است؟
بنام پروردگار شهید و دوستدار شهیدان. جناب «گلشن راز» سلام علیک؛ آرزومندم عزادری جنابعالی و همه دوستان خوبتان مورد قبول درگاه حضرت حق باد؛ و از ثواب قرائت زیارت وزین عاشورا بهره مند باشد؛ از تأخیر غیر عمدی در پاسخ به پرسش جنابعالی عذر خواهم.
جناب «گلشن راز»، در پرسش خویش چنین نگاشتی: «سلام آقای شفیعی. یه نفرازمن دررابطه بایه قسمت اززیارت عاشورا سوالی کردند خواستم زحمت پاسخ آنرابکشید گفته اند: درمجلسی یه نفراون قسمت اززیارت (؛ یعنی جمله «وبالبرائه ممن قاتلک ونصب لک الحرب وبالبرائه ممن اسس اساس الظلم والجورعلیکم ابراالی الله والی رسوله») راخوانده نفرمقابل بهشون گفتند نبایستی آنرا میخواندی؛ الان برای یه سری این شبهه بوجود آمده نمیدانند آنرا بخوانند یانه؟؛ مفاتیحی که داریم مال شیخ عباس قمی این جمله را نداره لطفا راهنمایی کنید ببخشید من ازبچه های دارابکلا هستم ممنون میشم جواب زودتربدهید. میگن گناهه اگر این قسمت روبخونین البته من قبول ندارم این مطلبو».
در پاسخ چنین می نگارم:
1- تقیّد و دوستانتان در قرائت زیارتنامه ها (به ویژه قرائت زیارت عاشورا) و دنبال عبارتات و جملات معتبر بودن، بسیار ستودنی است؛ متأسّفانه یکی از آسیب های رایج و فراگیر در این حوزه، روی آوردن برخی از افراد به تصرّف غیر مشروع در متن دعاء ها و زیارتنامه ها می باشد؛ از باب نمونه:
الف- تکرار جملات «یا کَریمُ یارَبِّ»، «ظَلَمْتُ نَفْسی»، «یا رَبِّ ارْحَمْ ضَعْفَ بَدَنی»، «یا سابِغَ النِّعَمِ»، و... به وقت قرائت دعاء کمیل؛
ب- تکرار جملات «یا اباعَبْدَ اللهِ»، «اِنّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ»، و... به هنگام قرائت زیارت شریفه عاشورا؛
ج- تکرار جملات «مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلاهُ»، «اَیْنَ الْحَسَنُ اَیْنَ الْحُسَیْنُ»، «فَأَغِثْ یا غِیاثَ الْمُسْتَغیثینَ»، در حال قرائت دهاء ندبه؛
د- افزودن تعبیر زیبای «یا زهرا» از سوی برخی از اشخاص در پایان ذکر «الّلهُمَّ صَلِّ علی آلِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ»!!!
این درحالی است که در روایات، از تصرّف در متون زیارتنامه ها و دعاء ها و اذکار، شدیدا نهی شده است؛ حضرت استاد علّلامه حسن زاده آملی، با الهام از این سلسله از روایات، در کتاب نفیس «ذکر و ذاکر و مذکور»، بر این نکته تصریح دارد که «ذکر دعا، همانند دندانه کلید است که اگر اندکی اضافه و یا کم شود، نه باز می کند و نه بسته»؛
2- همانگونه که خود در پرسشت اشاره نمودی، در غالب نسخه های «مفاتیح الجنان» مرحوم شیخ عبّاس قمی، خبری از جمله «وبالبرائه ممن قاتلک ونصب لک الحرب وبالبرائه ممن اسس اساس الظلم والجورعلیکم ابراالی الله والی رسوله» درمتن زیارتنامه عاشورا نمی باشد؛ تنها در برخی از نسخه ها در داخل پراتنز، شاهد ذکر این جمله هستیم؛
3- البتّه در متن زیارت عاشوراء نقل شده در کتاب شریف «بحارالأنوار، علّامه مجلسی، (ط - بیروت)، ج98، ص293، ش2، به نقل از کتاب «مصباح المتهجّد» شیخ طوسی (ره)، شاهد ذکر جمله مذکور هستیم؛ بنابراین، اگر قرائت این جمله به وقت تلاوت زیارت عاشورا، با اعتماد به نقل شیخ طوسی (ره) بوده باشد، مشکلی را در پی نخواهد داشت، و موجب معصیت و گناه نخواهد بود. (حوزه علمیه قم/ شب شنبه، شب سیزدهم محرم 1438ق = 1395ش/ سیّد حسین شفیعی دارابی/ ساعت30/13)